Wat ceo’s kunnen leren van Eberhard van der Laan
Volgens de Edelman Trust Barometer hebben mensen al hun vertrouwen in ceo’s, bestuurders en politici verloren. Hoe kan het dan toch dat de onlangs overleden Amsterdamse burgemeester Eberhard van der Laan zo enorm populair was? Wat bedrijven en organisaties kunnen leren van een echte Damsko.
Ik doe liever niet mee aan die blinde hype rond Eberhard van der Laan. Heb dit jaar opnieuw Zomergasten overgeslagen, en ben in de binnenstad niet voor een videoscherm gaan zitten voor die ene aflevering met hem in de hoofdrol. Stond ook niet tussen al die anderen ‘Langs de Amsterdamse grachten’ te zingen voor zijn ambtswoning. Noch deed ik mee aan de speciale Silent Night Run in zijn naam. Ook heb ik die clip niet gedeeld die over hem is gemaakt –nou ja, vooruit dan, hier.
Ik vond de burgemeester gewoon wel okay. Omdat hij betrokken was. Omdat hij rechtstreeks was. PvdA-man, nieuw-flinks, maar vooral iemand die boven de partijen stond, zoals een burgemeester dat hoort te doen.
Hij was hard wanneer het moest, niks geen kopjes thee. Medewerkers, het journaille, politici: als ze broddelwerk afleverden of hem onterecht verwijten maakten, nou, dan kregen ze de volle laag.
Maar hij was vooral vriendelijk, open en empathisch, en consequent. En ondeugend provocatief soms ook. Voor ene mijnheer Poetin had hij geen tijd, omdat die mijnheer steeds homovijandiger taal uitsloeg. Van der Laan liet zich daarom snaaks vervangen door een wethouder, een trotse lesbienne.
Volgens de Edelman Trust Barometer zijn we met z’n allen het vertrouwen kwijt in bestuurders. Eberhard van der Laan was bij iedereen geliefd. Amsterdammers vertrouwden hem. Voelden zich door hem serieus genomen.
Dat kwam omdat hij een goede verbinder was. Een groots communicator vooral ook. Eentje waarvan veel bestuurders, ceo’s en bedrijfsbobo’s kunnen leren. Die krijgen subiet mediavrees als ze verantwoording moeten afleggen of verschuilen zich achter wollige retoriek, veilige dooddoeners en technocratisch geblabla.
Van der Laan wist altijd de juiste toon te vinden. In zijn toespraken, in discussies, in debatten. Tegen de weduwe van de vermoorde juwelier Fred Hund. Tegen de ouders en kinderen uit Het Hofnarretje. Tijdens gesprekken met de honderden mensen die hij in de stad tegen het lijf liep. Op de markt dolde hij met marktkooplui, op de Zuidas sprak hij als een bankier. Bij Ajacieden was hij supporter onder de supporters, in de Jordaan was hij één met Tante Sjaan.
Het was bij hem altijd audience first. Hij sprak de taal van zijn publiek.
Geen wolligheid. Geen gepolder. Recht voor zijn raap, altijd helder en duidelijk, bevlogen, met vaak ook een boodschap ook, met als apotheose die laatste zin in zijn afscheidsbrief: ‘Zorg goed voor elkaar en de stad’.
‘Alles voor de stad’. Het was zijn adagium. Hij leefde die zin. Hij was het lopende bewijs. In alles wat hij deed en zei was dat de centrale boodschap, gekoppeld aan een pragmatische gaeropaf-mentaliteit
Hij maakte zijn DNA waar.
Verzaken, no way. Riepen opstandige studenten in het bezette Maagdenhuis zijn naam, dan kwam hij als een aimable vechtersbaas naar het hol van de leeuw, om problemen uit te praten. Ook met een ontstoken oog.
In de nacht van 14 en 15 januari krijgt een buschauffeur een geweer van een overvaller voor zijn snuit. Het is de vierde gewelddadige overval binnen een maand. De chauffeurs in Amsterdam-Noord zijn het zat; ze rijden niet uit. Van der Laan komt langs. Niet alleen met bosjes bloemen en troostende mooie woorden. Hij spreekt niet met stroop, maar met daden. De overvallers kwamen in het cachot. Contant geld ging een half jaar later uit de bus.
Van der Laan lukte het altijd voor iedereen de juiste woorden te kiezen. En daarbij vertrouwde hij blindelings op zijn intuïtie. Op zijn moreel kompas. Dat maakte hem echt. Dat maakte van hem een Mensch.
Audience first; live your brand in alles wat je zegt en doet; handelen vanuit je intuïtie, vanuit je oprechte jezelf, in plaats van op basis van persberichten en tactische communicatieadviezen.
Bestuurders, politici en ceo’s: leer van Eberhard van der Laan. Als je vertrouwen wilt herwinnen.
Eberhard, dank je wel. Ik zal proberen goed voor de stad en elkaar te zorgen.